13- Arapçada Emr-i Hazır / Arapça Gramer Dersleri

ARAPÇADA EMR-İ HAZIR

Arapça eğitimimizin bu dersinde; sülasi babda emir fiil çekimini öğreneceğiz. Daha önce de ifade ettiğimiz gibi Arapçada fiil çekimleri çok önemlidir. Bu sebeple fiil çekimi konularına azami mertebede önem vermelisiniz. Şimdi hazırsanız emir fiil konumuza başlayalım:

Emir fiil 3 çeşittir: Emr-i Hazır, Emr-i gaib ve Emr-i mütekellim. Şimdi bu üç çeşidi sırasıyla işleyelim:

Emr-i hazır: Karşımızdaki kişi veya kişilerden herhangi bir şeyi yapmasını emir yoluyla istemektir. Emir Arapçada “Git, otur, yaz” gibi olumlu bir şeyi istemektir. Örneğin, “oku, okusun, okuyalım”… Emr-i hazır, muzari fiil tablosunda muhatab ve muhataba çekimlerinden elde edilir. İlk önce emr-i hazırın yapılışını maddeleyelim ve daha sonra bu maddeleri örnek kelimelerde uygulayalım…

Emr-i hazırın yapılışını şöylece maddeleyebiliriz:

1- Önce muzari muhatab ve muhataba çekimi alınır…

2- Başlarındaki muzaraat harfleri atılır. Daha önce öğrendiğimiz gibi, Muzaraat harfleri “elif, te, ye, nun” harfleridir (ا ت ى ن ). Bu harfler “eteyne” (اَتَيْنَ) kelimesinde bir araya gelmiştir…

3- Müfred muhatab cezimlenir…

4- Cemi müennes hariç sonlarındaki “nun” düşürülür...

5- Muzaraat harfi atıldıktan sonra fiilin ilk harfi sakin olup okunmuyorsa başına bir hemze getirilir. Bu hemzenin harekesi de duruma göre şu şekilde olur: Sülasi fiilin muzaride orta harekesi damme ise, hemze ötrelenir. Fetha veya kesre ise, esrelenir… muzaraat harfi atıldıktan sonra fiilin ilk harfi harekeli ise hemze getirilmez.

Şimdi örnek kelimelerde bu aşamaları teker teker uygulayalım: Mesela, yazdı manasındaki كَتَبَ fiilinin emr-i muhatabını yapalım:…

Basamak: Bu basamakta fiilin muzari muhatab ve muhataba çekimini alacağız: كَتَبَ fiilinin muzari muhatab ve muhataba çekimi şöyledir:

تَكْتُبُونَ	تَكْتُبَانِ	تَكْتُبُ	Muzari muhatab
تَكْتُبْنَ	تَكْتُبَانِ	تَكْتُبِينَ	Muzari muhataba

basamak: bu basamakta, Başlarındaki muzaraat harfleri atılır.

كْتُبُونَ	كْتُبَانِ	كْتُبُ	Muzari muhatab
كْتُبْنَ	كْتُبَانِ	كْتُبِينَ	Muzari muhataba

Basamak: Bu basamakta, müfred muhatab cezimlenir:

كْتُبُونَ	كْتُبَانِ	كْتُبْ	Muzari muhatab
كْتُبْنَ	كْتُبَانِ	كْتُبِينَ	Muzari muhataba

Basamak: Bu basamakta, Cemi müennes hariç sonlarındaki “nun” düşürülür.

كْتُبُو	كْتُبَا	كْتُبْ	Muzari muhatab
كْتُبْنَ	كْتُبَا	كْتُبِي	Muzari muhataba

Basamak: Bu basamakta, Muzaraat harfi atıldıktan sonra fiilin ilk harfi sakin olup okunmuyorsa, başına bir hemze getirilir.

اكْتُبُو	اكْتُبَا	اكْتُبْ	Muzari muhatab
اكْتُبْنَ	اكْتُبَا	اكْتُبِي	Muzari muhataba

Bu hemzenin harekesi de duruma göre şu şekilde olur: Sülasi fiilin muzaride orta harekesi damme ise, hemze ötrelenir. Fetha veya kesre ise, esrelenir. Örneğimizde orta harf damme olduğu için hemzede damme olur.

اُكْتُبُو	اُكْتُبَا	اُكْتُبْ	Emir muhatab
اُكْتُبْنَ	اُكْتُبَا	اُكْتُبِي	Emir muhataba
Siz yazın	İkiniz yazın	Yaz

Bu ve bunun gibi birçok gramer dersini kolaylıkla öğrenmek için TIKLAYINIZ!!!

Şu kaideyi de dikkat edelim: Eğer muzaraat harfi atıldıktan sonra fiilin ilk harfi harekeli ise hemze getirilmez… Şimdi aynı basamakları başka bir fiilde uygulayarak kaideleri pekiştirelim:

Mesela, فَتَحَ fiilinin emr-i muhatabını yapalım:…

Basamak: Bu basamakta fiilin muzari muhatab ve muhataba çekimini alacağız: فَتَحَ fiilinin muzari muhatab ve muhataba çekimi şöyledir:

تَفْتَحُونَ	تَفْتَحَانِ	تَفْتَحُ	Muzari muhatab
تَفْتَحْنَ	تَفْتَحَانِ	تَفْتَحِينَ	Muzari muhataba

basamak: bu basamakta, Başlarındaki muzaraat harfleri atılır.

فْتَحُونَ	فْتَحَانِ	فْتَحُ	Muzari muhatab
فْتَحْنَ	فْتَحَانِ	فْتَحِينَ	Muzari muhataba

Basamak: Bu basamakta, müfred muhatab cezimlenir:

فْتَحُونَ	فْتَحَانِ	فْتَحْ	Muzari muhatab
فْتَحْنَ	فْتَحَانِ	فْتَحِينَ	Muzari muhataba

Basamak: Bu basamakta, Cemi müennes hariç sonlarındaki “nun” düşürülür.

فْتَحُو	فْتَحَا	فْتَحْ	Muzari muhatab
فْتَحْنَ	فْتَحَا	فْتَحِي	Muzari muhataba

Basamak: Bu basamakta, Muzaraat harfi atıldıktan sonra fiilin ilk harfi sakin olup okunmuyorsa, başına bir hemze getirilir.

افْتَحُو	افْتَحَا	افْتَحْ	Muzari muhatab
افْتَحْنَ	افْتَحَا	افْتَحِي	Muzari muhataba

اِفْتَحُو	اِفْتَحَا	اِفْتَحْ	Emir muhatab
اِفْتَحْنَ	اِفْتَحَا	اِفْتَحِي	Emir muhataba
Siz açın	İkiniz açın	Aç

Şimdi aynı basamakları son bir örnekte daha uygulayalım:

Mesela, جَلَسَ fiilinin emr-i muhatabını yapalım:…

Basamak: Bu basamakta fiilin muzari muhatab ve muhataba çekimini alacağız: جَلَسَ fiilinin muzari muhatab ve muhataba çekimi şöyledir:

تَجْلِسُونَ	تَجْلِسَانِ	تَجْلِسُ	Muzari muhatab
تَجْلِسْنَ	تَجْلِسَانِ	تَجْلِسِينَ	Muzari muhataba

basamak: bu basamakta, Başlarındaki muzaraat harfleri atılır.

جْلِسُونَ	جْلِسَانِ	جْلِسُ	Muzari muhatab
جْلِسْنَ	جْلِسَانِ	جْلِسِينَ	Muzari muhataba

Basamak: Bu basamakta, müfred muhatab cezimlenir:

جْلِسُونَ	جْلِسَانِ	جْلِسْ	Muzari muhatab
جْلِسْنَ	جْلِسَانِ	جْلِسِينَ	Muzari muhataba

Basamak: Bu basamakta, Cemi müennes hariç sonlarındaki “nun” düşürülür.

جْلِسُو	جْلِسَا	جْلِسْ	Muzari muhatab
جْلِسْنَ	جْلِسَا	جْلِسِي	Muzari muhataba

Basamak: Bu basamakta, Muzaraat harfi atıldıktan sonra fiilin ilk harfi sakin olup okunmuyorsa, başına bir hemze getirilir

اجْلِسُو	اجْلِسَا	اجْلِسْ	Muzari muhatab
اجْلِسْنَ	اجْلِسَا	اجْلِسِي	Muzari muhataba

اِجْلِسُو	اِجْلِسَا	اِجْلِسْ	Emir muhatab
اِجْلِسْنَ	اِجْلِسَا	اِجْلِسِي	Emir muhataba
Siz oturun	İkiniz oturun	Otur

Üç örnek ile emr-i hazırın çekimini öğrendik ve her basamağı teker teker gösterdik. Emr-i hazır konusunun burada sonuna geldik.

Bu dersi tam manasıyla öğrendiğinizden emin olduğunuzda bir sonraki derse geçebilirsiniz.

Bu ve bunun gibi birçok gramer dersini kolaylıkla öğrenmek için TIKLAYINIZ!!!

Giriş Yap